Monster
Het kleinste virus blijkt het grootste monster! Het vreet op en maakt kapot. Mensen die ziek worden, aftakelen en het soms niet halen. Te triest voor woorden. Het ontwricht de gehele samenleving. Alle sociale, culturele, sportieve, spirituele, educatieve, culinaire, bedrijvige activiteiten zijn tot staan gebracht, of haperen. Bijna alle beweging bevroren. Mijn moeder vergeleek de lege straten met de oorlog die zij als kind nog had meegemaakt. Je voelt je machteloos. Bij een oorlog kun je nog een slechterik aanwijzen en bestrijden, maar hier loert het onzichtbaar overal om je heen. Wie is nog te vertrouwen?
Economisch zijn de gevolgen desastreus. De omzet stagneert, reserves verdampen, personeel wordt op non-actief gezet. In één woord: crisis. En net nu het langzamerhand juist beter ging.
Deze crisis maakt mijns inziens een aantal dingen heel duidelijk.
1. Buffer?
Je zou als ondernemer voorbereid moeten zijn op alle mogelijke narigheid die je kan overkomen. Maar wie heeft hieraan gedacht? Kun je je wel voorbereiden op dergelijke situaties? Eerlijk gezegd denk ik zelf van niet. Natuurlijk is het slim om een buffer op te bouwen. Je weet maar nooit.
Maar een (financiële) buffer die de grootst mogelijke crisis kan opvangen, staat gelijk aan zo veel geld uit je onderneming halen dat je bedrijfsvoering eronder lijdt.
2. Creatief
Crisis maakt creatief. Door snel te schakelen ga je desinfecteervloeistoffen produceren in plaats van je normale producten. Daar is wel vraag naar. Of als gordijnleverancier ga je mondkapjes naaien. Restaurants die een ‘drive through’ afhaalservice opzetten. Je moet toch wat.
Ondernemers kunnen niet stil zitten. Die móeten wat doen. Als de tent dicht moet, dan maar groot onderhoud plegen, de boel weer een keer opschilderen.
3. Nieuwe markten
Er is altijd ergens markt voor. Zoals bij het vorige punt al genoemd, de bestrijding van (de gevolgen van) corona vraagt om extra diensten (zorg) en producten (mondkapjes, beademingsapparatuur) die goed zijn voor sommige bedrijven. Ook zien we een enorme boost in het gebruik van allerlei chatdiensten en beeldbellen. In het onderwijs versnellen scholen met het vormgeven van afstandsonderwijs. Wie weet blijven hiervan delen hangen en integreren we die in nieuwe werkwijzen.
De kunst is deze nieuwe markt te zien en hier razendsnel op in te spelen. Dat vraagt enorme flexibiliteit van de ondernemer, de medewerkers, de organisatie en de kapitaalgoederen. Het begint met het verleggen van de focus naar wat er wel kan in plaats van jammeren over het verlies.
4. Solidariteit
De bereidheid van mensen om elkaar te helpen en te steunen. Eerder schreef ik al over het boekje van Rutger Bregman ‘De meeste mensen deugen!’ Dat blijkt maar weer in deze tijd, ook al zijn er een paar die nog niet goed weten hoe ze het best kunnen deugen….
We voelen dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten, dat het overleven van jou alleen niet de oplossing voor de samenleving is. We hebben elkaar in een normale, gebalanceerde situatie nodig om te kunnen bestaan. Dat betekent dat we elkaar nu, nu we uit balans zijn, zo goed mogelijk moeten helpen daar weer te komen. Nu alleen voor jezelf kiezen is misschien goed voor jou, maar slecht voor de groep. Uiteindelijk helpt het jou ook niet. Wanneer je mondkapjes voor drie keer de normale prijs gaat verkopen, verspeel je goodwill op de langere termijn.
5. Leiderschap
Crisis vraagt om leiderschap. Iedereen reageert anders op crisissituaties. Veel mensen schieten, heel begrijpelijk, in de stress, of worden angstig. Dat leidt in veel gevallen tot terugtrekken en apathie, afwachten. Soms helpt het, maar als je met z’n allen in een moeras terecht komt moet je handelen, anders zak je weg. Dat vraagt leiderschap. Iemand die in de boom klimt en de weg wijst. Iemand met visie en overtuigingskracht. Want mensen in een stresssituatie meekrijgen valt niet mee. Dan komt het aan op goede relaties en goed communiceren. Open en eerlijk uitleggen wat er speelt en de groep gebruiken om ideeën te toetsen. Daarom is er ook sprake van crisisteams. De vraagstukken zijn zo complex dat alleen multidisciplinaire teams dit effectief kunnen oplossen. Niemand die in zijn eentje dé oplossing weet. Terwijl de crisis menigeen stimuleert om vooral naar de eigen opvatting te handelen. Om voor jezelf te kiezen. Goed leiderschap is dus ook de tegennatuurlijke beweging maken en juist dan de groep opzoeken en betrekken. En daarin daadkracht en besluitvaardigheid tonen. Zo lijkt deze crisis ook weer een test voor echt leiderschap. Staat de echte leider op, of laten we het gebeuren?
Ondanks de ellende een interessante periode!
Deze situatie maak natuurlijk veel meer duidelijk. Wat gebeurt er allemaal thuis, hoe gaan we met elkaar om, zijn de relaties bestand tegen het elkaar de hele dag tegenkomen met onze kinderen voortdurend om ons heen?
Nogmaals, de gevolgen van corona zijn verschrikkelijk voor de zieken, de slachtoffers, hun nabestaanden en voor iedereen die betrokken is bij de besmette mensen. En voor ondernemers, werknemers, allerlei instellingen en hele sectoren, die dreigen om te vallen.
Toch is het ook een interessante periode. Je ontdekt belangrijke dingen over wie je bent, waarom je doet wat je doet en hoe je omgaat met crisissituaties. Je ontdekt dat je onvermoede talenten en kwaliteiten hebt die je nu ineens kunt gebruiken. Een periode waarin je belangrijke lessen leert die je later gaat toepassen, hoe je er ook uitkomt. In de eerste plaats als mens, maar ook in je rol als ondernemer, als leidinggevende, of als medewerker.
Ook in het verwerken wat er met je gebeurt helpt het om ervaringen te delen, om tegen een ander aan te praten. Ook daar werkt coöpereren. De Symion coöperatie doet dit al jaren. Wij geloven in samenwerken, wij ‘zijn’ het. Maak er gebruik van en neem gerust contact op.
Sterkte!